Artikel
Burenleed door loopgeluiden
Direct achter de voordeur onder de kapstok staat een rijtje pantoffels. Zodra iemand thuis komt, gaan de (sport)schoenen of laarzen uit en de sloffen aan. Zelfs voor vriendjes of visite staan pantoffels klaar. In veel Nederlandse huishoudens is 'schoenen uit in huis' nog doodgewoon. Vroeger werd het afgedwongen door propere huismoeders, die geen moddervoeten op het tapijt wensten. Dat geldt nog steeds, ook al worden tapijt en vaste vloerbedekking steeds vaker vervangen door parket of laminaat. Dat is echter juist een extra reden om pantoffels aan te trekken.
Bijna 1 miljoen Nederlanders heeft last van buren die met hard schoeisel over harde vloerbedekking lopen. In de top-5 van erg hinderlijke buurgeluiden staat 'lopen' met 7% op de tweede plaats - direct achter muziek, maar boven klussen en huisdierenherrie. De Nederlandse Stichting Geluidshinder in Delft heeft daarom de brochure 'Geluidshinder - Lopen' uitgebracht. Dit boekje geeft antwoord op de meest gestelde vragen over de hinder door loopgeluiden. Zo bevat het informatie over de geluidswerende prestaties van harde en zachte vloerbedekkingen, van plavuis tot hoogpolig tapijt. Informatie over de eisen die er gesteld worden en hoe die gerealiseerd kunnen worden, maar ook over wat mensen van elkaar accepteren en wat niet. De NSG-brochure biedt technische oplossingen om hinder te voorkomen, maar besteedt vooral uitgebreid aandacht aan sociale gedragsnormen. Pantoffels aan, dus. En er zijn meer manieren om te voorkomen dat buren lijden onder gedreun, geklik of geschraap van de schoenen of stoelpoten in naast of boven gelegen woningen.
Wat is acceptabel?
Zelfs de beste geluidsisolatie is niet opgewassen tegen mensen, die geen rekening houden met anderen. Met harde hakken of zolen kan niet geluidloos worden gelopen op harde vloerbedekking in een kamer, gang of op de trap. Nu hoor je altijd wel iets van het burenleven in rijtjeshuizen of etagewoningen. Wat is acceptabel? De NSG heeft hierover informatie. Verhuurders van woningen en verenigingen van eigenaren kunnen daar gebruik van maken als zij een bemiddelde rol willen vervullen. Gelukkig houden de meeste mensen rekening met elkaar. Zij stellen grenzen aan hun gedrag omdat zij weten wat hinder betekent. Er is onderzoek gedaan naar wat mensen van elkaar verdragen. Loopgeluiden van buren worden over het algemeen overdag wel geaccepteerd, mits ze niet te hard zijn, niet te vaak voorkomen en niet te lang duren. De meeste mensen willen hun buren 's avonds, 's nachts en 's morgens vroeg niet horen lopen. Dat betekent dat op die tijden de pantoffels aan moeten. Overdag mag hard schoeisel wel, maar de harde vloer moet dan op een goede veerkrachtige onderlaag liggen zodat het niet te luid klinkt bij de buren. Mensen die hun buren helemaal nooit willen horen vormen een zeer kleine minderheid.
Isoleren bij de bron
Loopgeluid is een zogenaamd contactgeluid. Als u wordt gehinderd door de ferme stappen van uw naaste buurman heeft het plaatsen van een voorzetwandje dan ook weinig zin. De geluidstrillingen verplaatsen zich via hun vloer naar de uwe. (Denk niet dat de ankerloze spouwmuur uw redding is. Geluid zoekt dan zijn weg via de gemeenschappelijke fundering!) Klepperen de hakjes van uw bovenbuurvrouw, dan is het aanbrengen van een verlaagd plafond in de meeste gevallen ook zinloos. De muren nemen via de betonvloer het geluid over. Contactgeluiden zijn het best bij de bron te bestrijden, dat wil zeggen: bij de veroorzaker. Deze moet zijn gedrag aanpassen en/of voor een technische oplossing kiezen. De NSG-brochure geeft een aantal mogelijkheden. Iedere woonsituatie is anders. Het maakt groot verschil of u woont in een vooroorlogse etagewoning met houten vloeren, een betonnen flatgebouw uit de jaren zestig en zeventig, een eengezinswoning in een nieuwbouwwijk of een appartement in een modern complex met zwevende dekvloeren. De constructie bepaalt wat u aan isolatiewaarden kunt verwachten, de locatie en de medebewoners spelen een rol in het verwachte gedrag. Isolatie is in dit geval letterlijk een kwestie van gewicht. Zware bouwmaterialen hebben een betere isolatie dan lichte. Daarnaast is van belang wat er op de vloer ligt. Een dikke, zachte vloerbedekking isoleert 'lopen' beter dan een tegelvloer.
Conflicten
Als u in een flat of appartement woont, zijn er meestal reglementen waarin is aangegeven waaraan de vloerbedekking qua geluidswering moet voldoen. Dat er desondanks nog zoveel vragen juist uit dat type woning bij de NSG binnenkomen, hangt vaak samen met die reglementen. Want niet altijd is duidelijk wat er verlangd wordt. Wat is een harde vloerbedekking? En welke ondervloer is geschikt? Wat te doen bij hinder? Vragen die allemaal beantwoord worden in de NSG-brochure. Maar wie 'legitiem' een zwevende parketvloer heeft laten aanleggen, heeft geen vrijbrief om 'looplawaai' te maken. Als u op zo'n vloer rondloopt op Zweedse gezondheidsklompen krijgen uw buren hoofdpijn. Temeer daar die buren, met hetzelfde reglement in de hand, ervan uitgaan dat zij absoluut niets zullen horen. Juist in die situaties ontstaan conflicten waarmee bemiddelende beheerders niet altijd raad weten.
Eenvoudige oplossingen
De brochure maakt duidelijk dat betrekkelijk eenvoudige oplossingen best te vinden zijn. Zacht schoeisel, een speelkleed onder de blokken en autootjes, een loper in de keuken, viltjes onder het meubilair, tapijttegels op de traptreden, geluidsdempers op de deuren (ook die van de keukenkastjes!) en stootrubbers langs de garagedeur. Wie zich bewust is van de overlast die hij kan veroorzaken, zal gretig gebruik maken van deze mogelijkheden om de hinder te beperken. Zijn uw buren van nature minder gevoelig voor uw oren, dan is een goed gesprek op zijn plaats. Laat hen desnoods in uw huiskamer horen hoe voetstappen vanuit de belendende woonkamer doorklinken. Veel mensen zullen na dit geleverde bewijs bereid zijn bovengenoemde maatregelen te nemen. Bij ernstiger problemen kan het isoleren van vloeren worden overwogen. Daarvoor zijn dikke, veerkrachtige ondervloeren op de markt die de isolatie voor contactgeluid met 10 decibel of meer verbeteren. Let wel op, want bedrijven kunnen in hun productinformatie isolatiewaarden aangeven die gebaseerd zijn op buitenlandse normen. Deze wijken af van de Nederlandse. In de brochure 'Lopen' wordt uitvoerig ingegaan op de toepassing van verend parket, zwevende dekvloeren en de isolatie van houten woningscheidende vloeren. Ook de maatregelen die men ter vermindering van trapgeluiden kan nemen, komen aan bod.
Bemiddeling
Dikke pakken brieven met klachten of conflicten over loopgeluiden bevinden zich in de NSG-dossiers. Opvallend veel zijn geschreven door juristen, die door de gehinderde(n) in de arm zijn genomen. Dan is het overlastprobleem al uitgelopen op een serieus conflict. In eerste instantie kan bij een overlastprobleem tussen huurders de gemeenschappelijke verhuurder als bemiddelaar optreden. In sommige gemeenten bieden plaatselijke welzijnsorganisaties buurbemiddeling aan. In wooncomplexen met eigen woningen kan de gehinderde een klacht deponeren bij de Vereniging van Eigenaren of kan een huismeester de zaak beoordelen. De politie kan soms optreden op basis van de Algemene Politieverordening (APV), maar zal bij hinder van loopgeluiden weinig kunnen uitrichten. De allerlaatste stap ten slotte voert naar de rechter. Bij een rechtsgang kunnen getuigen, politierapporten, medische verklaringen en akoestische rapporten een rol vervullen. Soms zal de rechter zelf komen luisteren naar de hinder. Krijgt de gehinderde van de rechter gelijk dan betekent dat niet altijd een eind aan de overlast. De problematiek van loopgeluiden lijkt voorlopig nog niet uit de wereld. Ook al wordt de bouwregelgeving aangescherpt en komen er steeds beter geïsoleerde woningen op de markt.
Wilt u meer weten over dit onderwerp, bestel dan het boekje 'Woongeluiden'.